ΠΛΑΤΩΝ: «Η χαμένη Ατλαντίς» (1ο μέρος)

 

Από τον Ευάγγελο Μπαλντούνη, φιλόλογο

* Πρόκειται για τον πιο διάσημο Πλατωνικό μύθο. Εξιστορεί την ύπαρξη τής Ατλαντίδος, τη σύγκρουση με την αρχαία Αθήνα και την καταβύθισή της στον Ατλαντικό Ωκεανό. Η διήγηση τού Πλάτωνα είναι τόσο εντυπωσιακή, λεπτομερής και αληθοφανής, ώστε εξ αρχής εξελήφθη ως είδος ιστορικού ντοκουμέντου... Τον 4ο αι. πΧ ο Πλάτωνας γράφει δύο διαλόγους: «Τίμαιος» και «Κριτιας». Τότε ακούγεται για πρώτη φορά το όνομα τής Ατλαντίδος. Η ιστορία μιας βυθισμένης ηπείρου, στα εδάφη τής οποίας άνθισε ένας εκπληκτικός πολιτισμός, είναι τρομερά εντυπωσιακή και προκλητική.
* ΟΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ ΣΤΟ ΣΟΛΩΝΑ : Γύρω στο 600 πΧ ο νομοθέτης Σόλων επισκέφθηκε την αιγυπτιακή πόλη Σαΐδα. Εκεί ήρθε σε επαφή με τους ιερείς και ζήτησε στοιχεία μέσα από τα αρχεία τους σχετικά με την προέλευση τού ελληνικού πολιτισμού. Τόνισε πως δεν ενδιαφερόταν για μύθους, παρά μόνο για ιστορικά γεγονότα. Οι ιερείς τον πληροφόρησαν ότι τα αρχεία τής Αιγύπτου είχαν διατηρηθεί διότι ήταν χαραγμένα σε πέτρες που φυλάσσονταν στα υπόγεια των ναών. Ένα από τα χρονικά είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Αθήνα. Αναφερόταν σε γεγονότα πριν από 9.000 χρ. Τότε, αποκάλυψαν οι ιερείς στον Σόλωνα, η Αθήνα ήταν η πιο λαμπρή πόλη και υπερτερούσε απ’ όλες. Πολλά τα κατορθώματά της, με μεγαλύτερο αυτό τής απόκρουσης μιας ισχυρής δύναμης η οποία εμφανίστηκε ξαφνικά από τη Δύση και άρχισε να κατακτά Ευρώπη και Ασία.
* ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΑΤΛΑΝΤΙΔΟΣ : Οι εισβολείς είχαν έρθει από ένα νησί πέρα από τις «Ηράκλειες Στήλες». Ήταν μεγαλύτερο από Λιβύη, Μ. Ασία και αποτελούσε πέρασμα για άλλα νησιά στον Ατλαντικό Ωκεανό και για μια ήπειρο πιο πέρα. Το όνομά του: Ατλαντίς (Νησί του Άτλαντα). Ήταν μια χώρα με μεγάλες και πλούσιες πεδιάδες και με άφθονη χλωρίδα και πανίδα. Το υπέδαφος ήταν πλήρες από χρυσάφι και ασήμι. Είχε κυκλικό σχήμα, χτισμένη πάνω σ’ έναν λόφο που περιέβαλαν 3 κυκλικά κανάλια (δες το σχέδιο). Μπορούσε κάποιος να βρει όλα τα είδη ξυλείας. Υπήρχε μεγάλη ποικιλία από ήμερα και άγρια ζώα, καθώς και ένα κοπάδι ελέφαντες. Υπήρχαν ακόμη φυτά, χορταρικά, μυρωδικά, χλωροί και ξηροί καρποί, δημητριακά, όσπρια και ό,τι άλλο μπορεί να φυτρώνει σε μία ευλογημένη γη. Χάρη στην κατασκευή μεγάλων τεχνικών έργων, κατάφερναν να έχουν δύο σοδειές το χρόνο.
* ΕΠΕΚΤΑΣΗ και ΑΙΦΝΙΔΙΟΣ ΑΦΑΝΙΣΜΟΣ : Είχε αναπτυχθεί ένας μεγαλειώδης πολιτισμός. Είχαν αποικίσει τα γύρω νησιά και τμήματα των δύο ηπείρων που βρίσκονταν στις δύο πλευρές τού ωκεανού. Ο στρατός της είχε εισβάλει και κυριέψει τη Β. Αφρική φθάνοντας μέχρι τα σύνορα τής Αιγύπτου. Άλλα τμήματά του, μέσω τής Ν. Ευρώπης, έφθασαν στην Ελλάδα. Όλες οι χώρες εγκατέλειψαν κάθε προσπάθεια αντίστασης. Μόνο η Αθήνα τους αντιμετώπισε και έπειτα από τρομακτικές, ηρωικές μάχες τους νίκησε και τους απώθησε σώζοντας τον μεσογειακό κόσμο. «Μετά παρέλευσιν αρκετού χρόνου όμως, έγιναν φοβεροί σεισμοί και κατακλυσμοί και εντός ενός φρικιαστικού ημερονυκτίου, ολόκληρος ο στρατός σας ετάφη εις την γην και εξηφανίσθηκε επίσης βυθισμένη εις την θάλασσα η νήσος Ατλαντίς».
* ΜΥΘΟΣ ή ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ; Ο θρύλος για τη χαμένη Ατλαντίδα είναι ξακουστός σ’ όλο τον κόσμο. Ο Αριστοτέλης τον θεωρεί φανταστικό και τον απορρίπτει. Άλλοι σύγχρονοί του δέχονται την αυθεντικότητά του. Η σχετική διαμάχη διαρκεί ως τις μέρες μας. Στους αιώνες που κύλισαν από τότε, χιλιάδες έχουν προσπαθήσει να βρουν κάποιο ίχνος της. Αμέτρητα και τα βιβλία που έχουν γραφεί. Το κύρος τού ονόματος τού Πλάτωνος έδωσε ιδιαίτερο βάρος στην αφήγηση. Δεν αντιμετωπίστηκε ως μύθος, αλλά ως πραγματικό γεγονός. Ποιος ξέρει άραγε αν όλα αυτά είναι ένας καλοντυμένος μύθος του Πλάτωνα ή αν πράγματι υπήρξε; Σε κάθε περίπτωση, το μυστικό της χαμένης Ατλαντίδος παραμένει ένας μύθος με αμέτρητα αναπάντητα ερωτήματα, ο οποίος εξάπτει τη φαντασία. Πάντα θα συναρπάζει κι ας αφήσουμε περιθώριο στο χρόνο να δώσει απαντήσεις....