Η Θεσσαλία του Μύθου
* Από τον Κων/νο Οικονόμου
Η Αργοναυτική εκστρατεία [περιπέτειες - επιστροφή]


Α’ Η ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΓΩΣ ΚΑΙ Η
AΦΙΞΗ ΣΤΗΝ ΚΟΛΧΙΔΑ: Μετά από αρκετές περιπέτειες, όπως το πέρασμα των Συμπλη-
γάδων Πετρών, τη συνάντηση με τις Άρπυιες,την περιπέτεια στη Μυσία, κ.α., η Αργώ έφτα-
σε στην Κολχίδα ή Αία. Εκεί βασίλευε ακόμα ο Αιήτης, γιος του Ήλιου και αδελφός της μά-
γισσας Κίρκης. Ο ίδιος καταγόταν από την Κόρινθο και όταν έφτασε σε ένα ταξίδι του σ’
αυτή τη μακρινή βαρβαρική χώρα, παντρεύτηκε μια κόρη του Ωκεανού την Ειδυία, ενώ
με τη θέληση των θεών πήρε τον θρόνο της χώρας. Είχε κόρες τη Μήδεια και την Χαλκιόπη
και γιο τον Άψυρτο. Όταν έφτασαν οι Αργοναύτες στον προορισμό τους, έριξαν άγκυρα
μακριά από το λιμάνι της Αίας και συλλογίζονταν την κατάλληλη πρόφαση για να πλη-
σιάσουν τον βασιλιά. Μετά από συζήτηση, οι Αργοναύτες αποφάσισαν ότι έπρεπε να απο-
βιβαστούν πρώτα τα παιδιά του Φρίξου (Άργος, Μέλας, Κυτίσωρος και Φράντης) για να
δουν τη μητέρα τους και σύζυγο του νεκρού πατέρα τους, τη Χαλκιόπη, που όπως προ-
αναφέρθηκε ήταν κόρη του Αιήτη.
Β’ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΑΙΗΤΗ – ΙΑΣΟΝΑ: Αφού κανονίστηκε η συνάντηση και μετά τις συγ-
κινητικές στιγμές που επακολούθησαν, ζητήθηκε από τη Χαλκιόπη να μεσολαβήσει κα-
νονίζοντας συνάντηση Αργοναυτών- Αιήτη. Μόλις αυτή μίλησε στον βασιλιά, εκείνος
ένιωσε μέσα του μεγάλο φόβο βλέποντας στο πρόσωπο του Ιάσονα τον πιθανό φονιά του,
γιατί θυμήθηκε κάποιο χρησμό που έλεγε ότι θα πέθαινε ο ίδιος απ’ τα χέρια κάποιου κα-
ταγόμενου απ’ τη γενιά του Αιόλου. Έτσι υποκρίθηκε πως θα του 'δινε το χρυσόμαλλο δέ-
ρας, υπό την προϋπόθεση να ζέψει δυο ταύρους του Ηφαίστου που ξερνούσαν φωτιά και
είχαν χάλκινα νύχια και να οργώσει μ’ αυτούς ένα χωράφι πενήντα πλέθρων1. Έπειτα έπρε-
πε να σπείρει στα αυλάκια δόντια φιδιού, που θα του έδινε, καθώς και να σκοτώσει τους
πάνοπλους γίγαντες που θα ξεφύτρωναν απ’την οργωμένη γη. Ο Ιάσονας δέχτηκε ελπί-
ζοντας στη βοήθεια των θεών που δεν άργησε να εκδηλωθεί.
Γ’ Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΜΑΛΛΟΥ ΔΕΡΑ-
ΤΟΣ: Η Ήρα με την Αθηνά έπεισαν την Αφροδίτη να στείλει τον Έρωτα για να γοητευθεί
η Μήδεια απ’ τον Ιάσονα. Μετά από τέτοια επέμβαση των θεών, ήταν εύκολο ο Ιάσονας
να πείσει τη Μήδεια - που ήταν και ιέρεια της Εκάτης – να τον βοηθήσει, υποσχόμενος
μάλιστα ότι μετά την ολοκλήρωση της αποστολής του θα την έπαιρνε για πάντα μαζί
του. Πρώτο μέτρο της μάγισσας ήταν να τον κάνει άτρωτο με το «προμήθειο», μια συνταγή
αλοιφής βασισμένης στο αίμα της πληγής του Προμηθέα. Μόνο που αυτή η επάλειψη με τη
μαγική αλοιφή θα κρατούσε για μια μέρα. Το επόμενο πρωί, με μεγάλη δυσκολία, κα-
τάφερε να βρει τους ταύρους οι οποίοι του επιτέθηκαν, όμως εκείνος τους απέκρουσε
με την ασπίδα του και πιάνοντάς τους από τα κέρατα, τους έζεψε με τη βοήθεια των
Διόσκουρων στον σιδερένιο ζυγό. Κατόπιν όργωσε μ’ αυτούς το ορισμένο χωράφι και
έσπειρε τα δόντια των φιδιών. Με την εμφάνιση των οπλισμένων γιγάντων, ο Ιάσονας,
ακούγοντας τη συμβουλή της Μήδειας, έριξε ανάμεσά τους μια πέτρα και οι γίγαντες άρ-
χισαν να χτυπιούνται μεταξύ τους, οδηγώντας τους στον θάνατο μέχρις ενός. Παρά την
εκτέλεση αυτού του κατορθώματος, ο Αιήτης κάλεσε σε σύσκεψη τους συμβούλους του για
να ετοιμάσει κι άλλη αποστολή στον Ιάσονα με σκοπό να τον καθυστερήσει. Όλα αυτά τα
είδε η Μήδεια και αφού ειδοποίησε τον αγαπημένο της και τους συντρόφους του, τους
οδήγησε στο ιερό άλσος του Άρη, στη βελανιδιά που ήταν κρεμασμένο το χρυσόμαλλο
δέρας. Εκεί η μεγάλη μάγισσα βοήθησε και πάλι αποφασιστικά στάζοντας μαγικό υγρό
στα μάτια του μέχρι τότε ακοίμητου δράκου. Το τέρας αποκοιμήθηκε διευκολύνοντας τον
Ιάσονα να αρπάξει το χρυσόμαλλο δέρας. Κατόπιν επέστρεψε με τη Μήδεια κι όλους τους
Αργοναύτες στο πλοίο τους.
Δ’ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ: Έτσι, μες στη νύχτα, η Αργώ σήκωσε τα πανιά της κι
απομακρύνθηκε απ’ την Αία. Ευθύς μετά την αποχώρηση των ηρώων, άρχισε η καταδίωξή
τους απ’ τον Άψυρτο, τον γιο του Αιήτη που τους ακολούθησε με τα καράβια του ως τις
εκβολές του Ίστρου (Δούναβη). Όμως σ’ ένα νησάκι της περιοχής η αδελφή του, Μήδεια,
του έστησε παγίδα κι έτσι διευκόλυνε τον Θησέα να τον σκοτώσει. Η πορεία της επι-
στροφής ήταν ο ποταμός Ίστρος και η Αδριατική θάλασσα κι από κει, μέσω της διάβασης
των ποταμών Ηριδανού και Ροδανού, η Τυρρηνική θάλασσα, η Αιθαλία νήσος (Έλβα), η
περιοχή των Σειρήνων, η Σκύλλα και η Χάρυβδις (πέρασμα Σικελίας- Ν. Ιταλίας), η χώρα
των Φαιάκων, η χώρα του Τρίτωνα (Λιβύη), η Κρήτη όπου η Μήδεια κατάφερε να εξου-
δετερώσει τον γίγαντα Τάλω. Το ταξίδι τους τελείωσε με μια σύντομη περιπλάνηση στο
Αιγαίο: Ανάφη, Θήρα, Αίγινα και μέσω Ευβοϊκού κόλπου έφτασαν στην Ιωλκό.
Ε’ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΕΛΙΑ: Ο Πελίας, ο σφετεριστής του θρόνου της Ιωλκού, είχε εν τω
μεταξύ εξοντώσει τους συγγενείς του Ιάσονα, επειδή είχε πιστέψει σε φήμες που έλε-
γαν ότι ο Ιάσων είχε πνιγεί κάπου στον Εύξεινο Πόντο. Έτσι πρώτα δολοφόνησε τον
Αίσονα και στη συνέχεια τον ανήλικο αδελφό του Ιάσονα τον Πρόμαχο. Η σύζυγος του Αί-
σονα, Αμφινόμη, μην αντέχοντας το ξεκλήρισμα της οικογένειάς της, αυτοκτόνησε
αφού καταράστηκε πικρά τον Πελία για τη μεγάλη καταστροφή της. Ο Ιάσονας μαθαί-
νοντας όλα αυτά, ορκίστηκε στους νεκρούς συγγενείς του εκδίκηση για την άδικη δολο-
φονία τους. Ενώ λοιπόν συζητούσε με τους συντρόφους του για τον τρόπο δράσης, η
Μήδεια (και πάλι αυτή) ζήτησε να πάρει την υπόθεση στα χέρια της. Έτσι κι έγινε. Αφού
μεταμφιέστηκε σε γριά ιέρεια της Άρτεμης, πήρε μαζί της τα μαγικά σύνεργα και παρου-
σιάστηκε στον Πελία λέγοντάς του πως η θεά Άρτεμη είναι ικανοποιημένη από την ευσέ-
βειά του και έστειλε αυτήν τη, δήθεν, ιέρειά της, για να τον κάνει ξανά νέο. Με τα πολλά,
τον έπεισε για την «αλήθεια» των λόγων της κι εκείνος δέχτηκε το «δώρο». Τότε η Μήδεια
απευθύνθηκε στις κόρες του Πελία, λέγοντάς τες ότι πρέπει πρώτα οι ίδιες να τον σκοτώ-
σουν για να μπορέσει να γίνει ξανά νέος. Αυτές πείστηκαν, εκτός απ’ την Άλκηστη, και
σκότωσαν με φρικτό τρόπο τον πατέρα τους. Έπειτα η μάγισσα ανέβηκε στα δώματα του
παλατιού, προσποιούμενη ότι ήθελε να προσευχηθεί, και ειδοποίησε με πυρσούς τον
Ιάσονα, όπως είχαν πρωτύτερα συμφωνήσει. Ο Ιάσονας μετά απ’ αυτά νιώθοντας ικανο-
ποιημένος από την τήρηση του όρκου του, χάρισε τη ζωή στους στρατιώτες και τους
συμβούλους του σφετεριστή. Αφού παρηγόρησε μάλιστα τις κόρες του Πελία για το κακό
που έπαθαν, παραιτήθηκε από τον θρόνο, δίνοντας τη θέση του στο γιο του Πελία Άκα-
στο. Έπειτα τις πάντρεψε σαν προστάτης τους, πρώτα την Άλκηστη με τον γιο του Φέ-
ρη, τον Άδμητο, μετά την Αμφινόμη με τον Ανδραίμονα και τέλος την Ευάδνη με τον βα-
σιλιά της Φωκίδας Κάνη.

* Ο Κωνσταντίνος Αθ. Οικονόμου είναι
δάσκαλος - συγγραφέας

1. «Πλέθρον» : α’ μονάδα μήκους ίση με
100 ελληνικούς πόδας (30,82 μ.), δηλαδή
το εν έκτο του αρχαίου σταδίου. β’ (όπως
στο κείμενο) μονάδα επιφάνειας ίση με
10000 τετρ. πόδια, δηλαδή περίπου 950 τ.μ.

  ΑΝΕΚΔΟΤΟ:

Ο Θεός φωνάζει τον Αδάμ και του λέει:
«Έχω ένα καλό νέο και ένα κακό»
« Το καλό πρώτα» απαντά ο Αδάμ. Ο Θεός  λέει:
«Θα σου κάνω 2 δώρα, ένα μυαλό και ένα πέος»
« Τέλειο, και το κακό;»
Β¨Δεν έχεις αρκετό αίμα για να μπορούν να λειτουργούν και τα 2 συγχρόνως».

ΑΝΕΚΔΟΤΟ


Το πρόβλημα με τη στύση....
Ένας χωρικός είχε πρόβλημα στύσης.
Πάει λοιπόν στο γιατρό και του το λέει. Ο γιατρός του απαντά ότι είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί και του γράφει μια συνταγή:
Να παίρνει ένα χάπι κάθε τέσσερις ημέρες.
Αυτός όμως κάνει λάθος και παίρνει τέσσερα χάπια την ημέρα.
Γίνεται έτσι τούρμπο και αφού εξάντλησε τα στενά οικογενειακά πλαίσια. επιτέθηκε στους χωριανούς.
Έντρομοι οι χωριανοί κατέφυγαν στο δάσος να κρυφτούν για να γλιτώσουν.
Αμέσως πάει λοιπόν ο φίλος μας πάλι στο γιατρό και του λέει το νέο του πρόβλημα και ο γιατρός του σύστησε, ως μόνο μέσο αποκατάστασης να τη βάλει στην πρίζα, να τη χτυπήσει το ρεύμα για να ηρεμήσει και να επανέλθει.
Ενώ λοιπόν εφάρμοζε τη θεραπεία κολλημένος στην πρίζα, οι άλλοι από το δάσος στέλνουν έναν πιτσιρικά να δει τι γίνεται και να τους πει αν μπορούν να γυρίσουν στα σπίτια τους.
Ο μικρός κοιτάζει από το παράθυρο, βλέπει και τρέχει προς το δάσος φωνάζοντας:
- Λακάτε χωριανοί!!! Τη φορτίζει και έρχεται!!!

Η Θεσσαλία του Μύθου
Η Αργοναυτική εκστρατεία  (το ξεκίνημα)



Α΄ ΑΙΣΟΝΑΣ ΚΑΙ ΠΕΛΙΑΣ: Στην Ιωλκό της Θεσσαλίας (ση-
μερινός Βόλος) βασίλευε ο Πελίας, γιος του Ποσειδώνα, έχοντας
σφετεριστεί τον θρόνο απ’ τον ετεροθαλή αδελφό του Αίσονα.
Κάποτε όμως άκουσε για έναν χρησμό που έλεγε ότι θα έβρισκε
τον θάνατο από κάποιον απόγονο του Αιόλου. Μάλιστα ο χρη-
σμός αυτός διευκρίνιζε ότι ο φονέας του θα ήταν κάποιος μο-
νοσάνδαλος που θα κατέβαινε από το γειτονικό Πήλιο. Πάντως
ο ίδιος ο Πελίας ένιωθε ανακουφισμένος αρκετά, γιατί πίστευε
ότι ο γιος του Αίσονα και πιθανός διεκδικητής του θρόνου είχε
πεθάνει. Το γεγονός που καθησύχαζε τους όποιους φόβους του
Πελία ήταν το ότι λίγα χρόνια νωρίτερα, ο Αίσονας, είχε βε-
βαιώσει τον σφετεριστή ότι ο γιος του, ο Ιάσονας, είχε πεθάνει
ενώ ήταν ακόμη βρέφος, και προς επιβεβαίωση των λόγων του,
όλο το σπίτι του είχε θρηνήσει σπαρακτικά. Οι συγγενείς του
«νεκρού» παιδιού, μάλιστα, ξεπροβόδισαν τον πατέρα, συμ-
μετέχοντας προσποιητά στο πένθος του, ο οποίος έχοντας αγ-
καλιά το φασκιωμένο μωρό, πήγαινε, δήθεν, να το θάψει.
Β΄ Ο ΙΑΣΩΝ ΚΑΙ Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΛΙΑ: Αντίθετα
απ’ αυτό που η οικογένεια του Αίσονα άφησε να φανεί, ο Ιάσων
είχε παραδοθεί ασφαλής στα χέρια του Κένταυρου Χείρωνα.
Έτσι η φροντίδα για την ανατροφή του μικρού έπεσε στα χέρια
της Χαρικλώς και της Φιλύρας, συζύγου και μητέρας αντίστοιχα
του σοφού Χείρωνα. Τα χρόνια της παιδικής του ηλικίας πέρασαν
γρήγορα, ώσπου κάποια μέρα οι συγκεντρωμένοι πολίτες της
αγοράς της Ιωλκού είδαν να στέκει ανάμεσά τους ένας εικο-
σάχρονος νέος με προβιά άγριου ζώου στους ώμους του που
κρατούσε δυο δόρατα και φορούσε ένα σανδάλι. Ήταν ο νέος,
άνδρας πια, Ιάσονας, που, περνώντας το κοντινό ποτάμι, ρέμα
καλύτερα, που χώριζε την Ιωλκό από τον ορεινό όγκο του Πη-
λίου, τον Άναυρο, είχε χάσει το ένα σανδάλι του κάπου στη
λάσπη της κοίτης του. Εκείνη τη στιγμή εμφανίστηκε ο Πελίας
με το άρμα του και βλέποντας το «μονοσάνδαλο» αναρρίγησε,
ενθυμούμενος τον χρησμό. Κρύβοντας τον φόβο του και προ-
σποιούμενος ενδιαφέρον, ο σφετεριστής του θρόνου ρώτησε
τον ξένο ποιος ήταν και ποια η καταγωγή του. Ο Ιάσονας που
δεν ήξερε με ποιον μιλούσε, του απάντησε χωρίς περιστροφές
ότι γύρισε να πάρει πίσω τον κλεμμένο θρόνο της γενιάς του.
Ο Πελίας δεν έδειξε να αντιδρά σ’ αυτά που άκουσε και όρισε
κάποιους απ’ την αγορά να τον οδηγήσουν στο πατρικό του.
Εκεί, μέσα σε στιγμές ανείπωτης χαράς, φιλήθηκε με το γερο-
Αίσονα και τους αδελφούς του Φέρη και Αμυθάοντα που είχαν
έρθει με τα παιδιά τους, ξαδέλφια του Ιάσονα, τον Άδμητο και
τον Μελάμποδα. Αφού γιορτάστηκε μέσα σε ατμόσφαιρα πα-
νηγυριού η άφιξη του μελλοντικού ήρωα, ο Ιάσων αποφάσισε
ότι είχε έρθει η ώρα να μιλήσει ανοιχτά με τον σφετεριστή.
Πήγε λοιπόν στο παλάτι και ζήτησε απ’ τον Πελία να του πα-
ραδώσει τον θρόνο, επιτρέποντάς του να διατηρήσει στην κα-
τοχή του ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας που είχε πρωτύτερα
αρπάξει απ’ τον Αίσονα. Ο Πελίας δέχτηκε να του παραδώσει
τον θρόνο, μόνο που ισχυρίστηκε ότι έχει ένα... βάρος στην
ψυχή του. Είχε δει, είπε, στον ύπνο του τον Φρίξο να τον πα-
ρακαλεί να πάει στην Κολχίδα για να φέρει πίσω την ψυχή του
φυγά αδελφού της Έλλης και το χρυσόμαλλο δέρας. «Όμως, συ-
νέχισε ο πονηρός Πελίας, εγώ είμαι γέρος, ενώ εσύ είσαι πάνω
στο άνθος της ηλικίας σου και μπορείς να τα καταφέρεις πολύ
καλύτερα από μένα. Αν καταφέρεις να πετύχεις σ' αυτή την
αποστολή, σου ορκίζομαι ότι θα σου παραδώσω την εξουσία».
Λέγοντας τα λόγια αυτά ο Πελίας, ήλπιζε, με βάση τις συνθήκες
των θαλάσσιων ταξιδιών της εποχής εκείνης, πως ο Ιάσων δεν
θα γύριζε ποτέ από ένα τέτοιο ταξίδι. Παρ’ όλα τούτα, ο Ιάσων
δέχτηκε κι άρχισε τις ετοιμασίες.
Γ΄ ΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑΣ- ΗΡΩΕΣ: Το πρώτο μέ-
λημα του ήρωα ήταν να βρει έναν άριστο καραβομαραγκό. Έτσι
και έκανε αναθέτοντας το έργο στον Άργο που του έφτιαξε ένα
γερό αλλά και ελαφρύ σκαρί για πενήντα κωπηλάτες. Ο Πελίας...
συμβούλεψε τον Άργο να μην βάλει πολλά καρφιά για να μην...
βαρύνει το καράβι, ελπίζοντας ότι το σκάφος θα διαλύονταν
με την πρώτη τρικυμία. Φυσικά δεν εισακούστηκε. Το πλοίο με
τη βοήθεια της Αθηνάς, που του έδωσε ανθρώπινη λαλιά, ήταν
έτοιμο και ονομάστηκε Πηλιάς Αργώ. Όσο κρατούσαν τα έργα
της κατασκευής αυτού του σκάφους, ο Ιάσων έστειλε κήρυκες
σ’ όλη την Ελλάδα ζητώντας άνδρες που θα ήθελαν να λάβουν
μέρος στην εκστρατεία που θα ακολουθούσε. Οι πιο φημισμένοι
ήρωες της εποχής από όλη τη χώρα, υποκινούμενοι από ιερό
ζήλο που τους ενέπνευσε η θεά Ήρα, έσπευσαν στην Ιωλκό.
Οι Αργοναύτες, οι σύντροφοι δηλαδή του Ιάσονα που ήταν και
ο αρχηγός της εκστρατείας, ήταν μεταξύ άλλων: ο Τίφυς ο τι-
μονιέρης που πέθανε σε ξένα μέρη, ο Αγκαίος, τιμονιέρης κι
αυτός, ο Εργίνος, ο Ναύπλιος, ο Εύφημος, ο Ίδμονας και ο Μό-
ψος που ήταν μάντεις (ο τελευταίος καταγόταν από το Μόψιο
της Θεσσαλίας κοντά στις όχθες του Τιταρήσιου ποταμού και
πέθανε από τσίμπημα φιδιού), ο Ορφέας, γνωστός Θράκας τρα-
γουδιστής, οι Βορεάδες Κάλαϊς και Ζήτης, οι Διόσκουροι Κάστωρ
και Πολυδεύκης. Ο Ίδας και ο Λυγκέας από τη Μεσσηνία, ο εγ-
γονός του Μυρμηδόνα Αιθαλίδης που ήταν κήρυκας, ο ίδιος ο
κατασκευαστής του πλοίου, Άργος, οι συγγενείς του Ιάσονα:
Άδμητος των Φερών, Περικλυμένης, Άκαστος (ο γιος του Πελία),
Περικλύμενος, Ταλαός, Αρήιος, Λεώδοκος, Ίφικλος (θείος του
Ιάσονα και πατέρας του Πρωτεσιλάου). Επίσης στην εκστρατεία
έλαβαν μέρος και οι Λαπίθες: Αστερίωνας, ο γιος του Κομήτη
απ’ το Αστέριο, ο Πολύφημος, που ήταν αδελφός του Καινέα,
τα τρία παιδιά του Καινέα, ο Κόρωνος, ο Φώκος κι ο Πρίασος,
ο Πειρίθους, ο Ευρυδάμας απ’ την Κτιμένη της Αχαΐας Φθιώτιδας
κοντά στη λίμνη Ξυνιάδα, ο Φάληρος, που έδωσε τ’ όνομά του
στην ομώνυμη περιοχή της Αττικής. Τέλος ακολούθησαν και
διάφοροι άλλοι ήρωες όπως οι δίδυμοι Εχίων και Εύρυτος, ο
Φλίας, ο Αστέριος, ο Αμφίων, ο Αυγείας (Ηλεία), ο Αμφιδάμας,
ο Κηφεύς, ο Παλαιμόνιος, ο Άκτορας, ο Πελοπίδης, ο Τελαμώνας,
ο Πηλέας (πατέρας του Αχιλλέα), ο Λαέρτης (πατέρας του Οδυσ-
σέα), ο Ασκληπιός, ο Νέστορας, ο Κάνθος (από την Κήρινθο
της Εύβοιας), ο Ίφιτος απ’ την Οιχαλία, ο Βούτης, ο Ύλας, ο
μεγάλος Ηρακλής, και άλλοι, ανάλογα σε ποια παραλλαγή του
μύθου δίνουμε μεγαλύτερη βαρύτητα.

* Ο Κωνσταντίνος Αθ. Οικονόμου
είναι δάσκαλος του 32ου Δημ. Σχ. – συγγραφέας.

1. Για την Αργοναυτική εκστρατεία έχουμε τις εξής πηγές:
Απολλώνιος ο Ρόδιος, «Αργοναυτικά», Πλούταρχος, «Θησεύς»,
Πλίνιος, «Φυσική ιστορία», Ευριπίδης, «Ανδρομάχη» και «Μή-
δεια», Όμηρος, Διόδωρος, Απολλόδωρος, Πίνδαρος: «Πύθια»,
Ορφικά «Αργοναυτικά», Αισχύλος, διάφορα αποσπάσματα.

"ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ" ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ

Οι Έλληνες δεν ήταν ειδωλολάτρες αλλά ιδεολάτρες!

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, στο «Μετά τα Φυσικά, 1049a.26, 1029a.20, 1036a.23», η αρχική κοσμική ύλη είναι αγέννητος, άφθαρτος, αόριστος, άγνωστος καθ’ αυτήν, νεκρά, άμορφος και έξωθεν κινούμενη. Τα τέσσερα αρχικά κοσμικά στοιχεία των φιλοσόφων της κοσμολογικής περιόδου, και δη του Εμπεδοκλέους, είναι οι εκδηλώσεις της αρχικής κοσμικής ουσίας.

Συμφώνως με τον Αριστοτέλη, στο «Φυσικά, 192a.16, 192b.18», «Μετά τα Φυσικά, 1072b.3», η σκόπιμος κίνηση προκαλεί μορφοπλασματική ενέργεια, δια της οποίας η κοσμική ύλη μεταβαίνει εκ της δυνατότητας «δυνάμει» εις την πραγματικότητα «ενέργεια», δια της οποίας λαμβάνουνε υπόσταση τα πράγματα δια της επί της ύλης κυριαρχίας του Είδους (Ιδέα), όπερ αποτελεί την έννοια, την ουσία, τον τελικό σκοπό και την δύναμη, ήτις πραγματοποιεί τον σκοπό αυτόν.

Στην Γη κυριαρχεί δύναμη δημιουργός των τελικών μορφών της ύλης, η Εντελέχεια (βλ. Αριστοτέλης «Μετά τα Φυσικά, 1092a.3, 1050a.22»), η οποία εξωτερικώς εκδηλώνεται κατά την σχέση των συστατικών στοιχείων προς άλληλα και εσωτερικώς ως ψυχή των έμβιων όντων.Θρεπτική εις τα φυτά, αισθητική και κινητική στα ζώα και νοητική στον άνθρωπο, στον οποίο αθάνατος και θείος είναι ο ποιητικός νους, όστις προέρχεται, ως θείον δώρο, έξωθεν (θύραθεν) και είναι αληθώς θείος : είναι το καθαρό Λογικό, ο Νους. Ο θείος ούτος ξένος παρέχεται αφ’ εαυτού στον άνθρωπο, κατά την διάρκεια της ζωής και όταν το σώμα διαλύεται μετά την κυρίως ειπείν ζωή επιστρέφει προς τον καθολικό Νου, όστις είναι ο θεός και εν τω οποίο απορροφάται, κατά τον Αριστοτέλη στο «Περί ψυχής, 430a.17», «Περί γενέσεως και φθοράς, 736b.27»!

Εν τη λειτουργία του σύμπαντος σκοπός της κοσμικής ύλης είναι το Είδος και του σώματος η ψυχή, ήτις είναι εντελέχεια η πρώτη σώματος φυσικού δυνάμει ζωή έχοντος.

Ο Κόσμος είναι ενιαίο και καλώς διατεταγμένο σύνολο και μεταβαίνει ολονέν σε ανώτερα στάδια εξέλιξης. Η προϊούσα αυτή εξέλιξη αποτελεί τον σκοπό της φύσεως, στον οποίο υπηρετούν όλοι οι επιμέρους σκοποί, διότι έκαστον ον δεν είναι μόνον σκοπός εαυτού, αλλά και μέσο προς πραγματοποίηση ανώτερων σκοπών, επί των οποίων πάλι στηρίζονται άλλοι έτι υψηλότεροι, ούτως ώστε πάντες συνεργάζονται προς πραγματοποίηση του ενός μεγάλου σκοπού, όστις είναι ο Κόσμος ως όλον. Ούτω ολόκληρο το σύμπαν αποτελεί ιεραρχία σκοπών, εν τη οποία τόσο και επί μέρους όσον και το όλον τελεί εις διαρκεί εξέλιξη προς αεί ανώτερους σκοπούς.

Αλλά ποιος είναι ο ύψιστος και έσχατος σκοπός, προς τον οποίον κατατείνει ο Κόσμος ;;

Τούτο μανθάνουμε, λέγει ο Αριστοτέλης, εάν εξετάσουμε την σχέση Είδους και Ύλης κατά τα διάφορα στάδια της προς ανώτερους σκοπούς εξελίξεως.

Η ύλη υποχωρεί ολοένα περισσότερο όσο ανώτεροι είναι οι εκάστοτε πραγματοποιούμενες μορφές!

Συμβαίνει ότι και περί το έργο του καλλιτέχνη. Η ύλη από την οποία πλάττει τον ανδριάντα ή το άγαλμα, υποχωρεί αναλόγως προς το βαθμό της εμφανίσεως της μορφής/είδους/ιδέας, έως ότου δεν βλέπουμε πλέον εν τω μάρμαρο την ύλη, αλλά το καθαρό Είδος/Ιδέα/Μορφή!

Όπερ και σημαίνει ότι οι Έλληνες δεν ήταν ειδωλολάτρες αλλά ΙΔΕΟΛΑΤΡΕΣ!!

[Πηγή ellinikoarxeio.com]

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

Η Θεσσαλία του Μύθου

Αιολίδες - Φρίξος και Έλλη


ΑΙΟΛΟΣ ΚΑΙ ΑΙΟΛΙΔΕΣ: Εκτός των Λαπιθών, άλλος μεγάλος βασιλικός οίκος
της μυθικής Θεσσαλίας είναι οι Αιολίδες.Ιδρυτής της θεωρείται ο Αίολος, γιος
του Έλληνα και της Οθρηίδος Νύμφης,εγγονός του Δευκαλίωνα και της Πύρ-
ρας. {Ο Θεσσαλός Αίολος είναι διαφορετικός από τον ομώνυμο θεό των ανέ-
μων}. Αυτός είχε πέντε γιους και μια κόρη: τον Κριθέα, το Σίσυφο, τον Αθά-
μαντα, τον Σαλμωνέα, τον Περιήρη και τη Μελανίππη. Αυτοί όμως που έχουν
θεσσαλικό ενδιαφέρον είναι ο Κριθέας και ο Αθάμας. Ο Αθάμας εμφανίζεται
αργότερα στον μύθο ως βασιλιάς της Βοιωτίας και σύζυγος της Νεφέλης.
ΦΡΙΞΟΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗ: Ο Αθάμας απέκτησε δύο παιδιά, τον Φρίξο και την
Έλλη από τη Νεφέλη(1), όμως αυτό δεν τον έκανε, φαίνεται, ευτυχισμένο κι έδιωξε τη
σύζυγό του για τα μάτια της Ινώς, της κόρης του Κάδμου, που ήταν παλαιότερα ηγεμόνας 
της  Θήβας.
 Η Ινώ, αντιπαθώντας τα δυο παιδιά του Αθάμα και θέλοντας να προωθήσει στον 
θηβαϊκό θρόνο κάποιον από τους γιους της, που έφερε αργότερα στον κόσμο, 
κατέστρωσε ένα καταχθόνιο σχέδιο: έβαλε κάποιες γυναίκες της πόλης να κλέψουν
 τους σπόρους για την επόμενη σπορά, που φυλάσσονταν απ’ τους άνδρες τους 
και να τους ψήσουν ελαφρά ώστε να μην  έχουν  δυνατότητα φυτρώματος. 
Έτσι κι έγινε, την επόμενη χρονιά τίποτα δεν φύτρωσε στην εύφορη πεδιάδα της Θήβας
 κι ο Αθάμας μην ξέροντας τι να σκεφτεί, έστειλε απεσταλμένουςστο Μαντείο των 
Δελφών για να ρωτήσουν την αιτία.
Η Ινώ όμως φρόντισε να τους εξαγοράσει, ώστε να ανακοινώσουν ψεύτικο χρησμό,
που έλεγε ότι για να απαλλαγούν, δήθεν, απ’ αυτό το κακό,έπρεπε να θυσιαστεί ο Φρίξος
 στον Δία. Όμως η Νεφέλη, ως από μηχανής θεός, άρπαξε τα παιδιά της και τα οδήγησε
 σ’ ένα χρυσόμαλλο κριάρι,δώρο του Ερμή.
Ο Φρίξος και η Έλλη, ανακουφισμένοι, καβαλίκεψαν το κριάρι και πετώντας πάνω απ’
την Ελλάδα, τη Θράκη και το Αιγαίο, κατευθύνθηκαν προς την Κολχίδα. Κάποια στιγμή 
όμως η Έλλη γλίστρησε και πέφτοντας στα στενά, που ονομάστηκαν  από τότε 
Ελλήσποντος, πνίγηκε (Έλλης+ πόντος-θάλασσα). Ο Φρίξος κατέληξε μόνος του στην ανατολική άκρη της Μαύρης θάλασσας, στην Κολχίδα. Εκεί τονυποδέχτηκε ο βασιλιάς
 Αιήτης, γιος τουΉλιου, που του έδωσε για σύζυγο την κόρη του Χαλκιόπη. 
Ο Φρίξος θυσίασε το κριάρι στον θεό Δία και παρέδωσε το χρυσόμαλλο δέρας
 (δέρμα) του στον Αιήτη, ο οποίος το κρέμασε στο άλσος του Άρη, στα κλαδιά μιας
 βελανιδιάς, απ’όπου ο Ιάσονας αργότερα θα το αρπάξει.
Άσχημο τέλος, όμως επιφυλάχτηκε απ'τους θεούς στο βασιλικό ζεύγος της Θήβας.
Η θεά Ήρα επιβουλεύτηκε το βασιλικό ζεύγος γιατί είχαν κρύψει το μικρό θεό Διόνυσο, 
όταν η ίδια ήθελε το κακό του, μιας και ο μικρός θεός ήταν νόθος γιος του Δία.
 Έτσι λοιπόν τους πήρε τα λογικά με αποτέλεσμα να σκοτώσουν πάνω στην τρέλα τους
 τα δυο τους παιδιά, τον Λέαρχο και τον Μελικέρτη.
 Όταν όμως συνήλθαν κι αν τιλήφθηκαν το έγκλημά τους, η μεν Ινώ αυτοκτόνησε
 πέφτοντας στο Σαρωνικό, ο δε Αθάμας αναχώρησε θλιμμένος μακριά και κατέφυγε 
στην Πίνδο όπου και τελικά εγκαταστάθηκε. Εκεί άφησε απογόνους και η περιοχή
 ονομάστηκε Αθαμαντία ή Αθαμανία και οι κάτοικοί της Αθάμαντες ή Αθαμάνες(2).


* Ο Κωνσταντίνος Αθ. Οικονόμου είναι δά-
σκαλος του 32ου Δημ. Σχ. – συγγραφέας.

1. Σύμφωνα με παραλλαγή του μύθου ο Αθά-
μας ήταν βασιλιάς στη Θεσσαλία. Σύμφωνα με
άλλη πρώτη σύζυγος του ήταν η Ινώ και δεύτερη
η Νεφέλη.
2. Σχετικά: Κων. Α. Οικονόμου, Η Λάρισα και
η θεσσαλική Ιστορία, τ. Β΄ Λάρισα, 2008.

Όταν οι μαθητές έχουν κέφια...
Όταν οι μαθητές έχουν κέφια αυτοσχεδιάζουν και ρίχνουμε πολύ γέλιο...

Εσπεριδοειδή σαν τα πορτοκάλια είναι και τα μαντολίνια, αλλά πιο μικρά
και με φλούδα που βγαίνει εύκολα. (Γυμνάσιο Αθήνας)
Η επετηρίδα είναι αυτό που βγάζουμε στα μαλλιά μας άμα δεν λουζόμαστε
συχνά. (Γυμνάσιο Πάτρας)
Ο μισογύνης είναι τέρας μυθολογικό, μισός γυναίκα και μισός άλλο
πράμα, απερίγραπτης ασχήμιας και τελείως εξαγριωμένος με την κατάστασή
του. (Γυμνάσιο Θεσπρωτίας)
Ο Κωνσταντίνος Καντάφης ήτανε Έλληνας ποιητής που γεννήθηκε στη Λιβύη
της Αλεξάνδρειας. (Γυμνάσιο Αθήνας)
Στην αρχαία εποχή δεν υπήρχαν ξένες χώρες, γι' αυτό δεν έχουν βρει οι
αρχαιολόγοι αρχαία διαβατήρια. (Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης)
Ο Λεωνίδας και οι Τριακόσιοι του ηττήθηκαν, γιατί οι Θερμοπύλες ήτανε
πολυπληθέστεροι σε αριθμό. (Γυμνάσιο Αθήνας)
Την Οδύσσεια την έγραψε ο Οδυσσέας. Την Ιλιάδα ο Ηλιάδης. (Γυμνάσιο Λαμίας)
tα Χερουβίμ και τα Σεραβίμ ήταν μικρά αγγελάκια που πετούσαν
δεξιά-αριστερά στο πλάι των μεγάλων αγγέλων. Τα Χερουβίμ χερούβιζαν
(δεξί πέταγμα) και τα Σεραβίμ σερούβιζαν (αριστερό πέταγμα). Στην
ανάγκη υπήρχαν και τα Πτερουβίμ για πέταγμα κατευθείαν στη μέση.
(Γυμνάσιο Κορίνθου)
Πρωτεύουσα της Κεϋλάνης είναι η Λιπτον Τι. (Γυμνάσιο Αθήνας)
Το τετράγωνο της υποτείνουσας ισούται, αλλά όχι πάντοτε. (Γυμνάσιο Καλαμάτας)
Η κυριότερη αιτία της εξάτμισης είναι η φωτιά κάτω από το κατσαρολάκι.
(Γυμνάσιο Κορίνθου)
Ο πρατήρας είναι λέξη δυσανόητη, δηλ. με δυο έννοιες. Μια όταν είναι
σε ηφαίστειο και μια όταν δουλεύει σε πρατήριο. (Γυμνάσιο Αθήνας)
Ενεργητική φωνή: Κυνηγάω τον λαγό. Παθητική φωνή: Ο λαγός με κυνηγάει.
(Γυμνάσιο Κορίνθου)
Οι βιταμίνες βρίσκονται ακριβώς ανάμεσα από τις αλφαμίνες και τις
γαμαμίνες. (Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης)
Το ακριβώς αντίθετο της Αγίας Τριάδας είναι η Διαβολική Τριάδα, πυρ,
συν γυναιξί και θάλασσα. Πράγματα του Σατανά. (Λύκειο Ξάνθης)
Η μπανάνα στα ελληνικά γράφεται όπως και στα αγγλικά, δηλαδή με ένα
μπα και δύο να.(Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης)
Τα 6 χαρακτηριστικότερα ζώα του Βόρειου Πόλου είναι 3 αρκούδες και 3
φώκιες. (Γυμνάσιο Αθήνας)
Ερώτηση: "Τι γνωρίζετε για τις εικονομαχίες;"
Απάντηση: "Εικονομαχίες ήταν οι μάχες που έκαναν οι λαοί για τις
εικόνες. Όποιος κέρδιζε τη μάχη κέρδιζε και τις εικόνες". (Γυμνάσιο
Αθήνας)
Ο Ε. Λύτης και ο Σ. Εφέρης είναι και οι δύο Έλληνες ποιητές κατηγορίας
νόμπελ". (Γυμνάσιο Αργοστολίου)
Οι Δέκα Εντολές γράφτηκαν από τον Σινά και παραδόθηκαν στον Μωυσή στην
Πλάκα. Ήταν όλες πέτρινες, αλλά σαφέστατες. (Γραπτό υποψηφίου για τη
Σχολή Αστυνομίας)
Ο Κουστώ είναι ένας σύγχρονος Οδυσσέας, αλλά που δεν κατοικούσε στην
Ιθάκη, και για το λόγο αυτό οι περιπέτειές του δεν λέγονται Οδύσσειες,
αλλά Κουστωδίες. (Γραπτό υποψηφίου για τη Σχολή Αστυνομίας)
Η μάνα του Ρασπούτιν ήτανε η ρασπουτάνα, τεραστίων διαστάσεων Ρωσίδα
της Σιβηρίας. (Γυμνάσιο Καρδίτσας)
Ο Κορινθιακός Κόλπος ευρίσκεται τελείως κατά μήκος. (Γυμνάσιο Πάτρας)
Το φοβερότερο όπλο των αρχαίων Αράβων ήταν ο Ευνούχος.
Οι Έλληνες εφεύρεσαν τη γεωμετρία για να αποφύγουνε την άλγεβρα που
ήτανε αράπικη.
Η βαρύτητα είναι πιο δυνατή το Φθινόπωρο. Τότε βλέπουμε τα μήλα να
πέφτουν ομαδικά.