Η Θεσσαλία του Μύθου
Από τον Κων/νο Αθ. Οικονόμου
Πηλέας και Θέτις, οι γονείς του Αχιλλέα
Στην ενότητα του Τρωικού Πολέμου, είχαμε γράψει για την αφορμή του, το μήλο της Έριδας, που δόθηκε στον γάμο του Πηλέα με τη Θέτιδα, του ζεύγους, δηλαδή, των γονέων του Αχιλλέα. Αξίζει να αναφερθούμε λίγο και στη διαδρομή αυτών των δύο προσώπων, μέσα στους αρχέγονους ελληνικούς μύθους.
Η Θέτις ήταν μία από τις Νηρηίδες της ελληνικής μυθολογίας, κόρη του Νηρέα και εγγονή της Τιθύος. Ο Δίας την επιθύμησε, καθώς και ο αδελφός του Ποσειδών, αλλά εκείνη απέρριψε τις προσφορές τους. Η θεά Θέμις αποκάλυψε,ίσως κατόπιν ενεργειών της δικαίως ζηλιάρας Ήρας, πως η Θέτις θα έφερνε στον κόσμο έναν γιο που θα ήταν δυνατότερος από τον πατέρα του. Αυτό έφερε σε δύσκολη θέση τους ενδιαφερόμενους γι' αυτή θεούς κι έτσι υποχώρησαν,φοβούμενοι και πιθανή σύγκρουση μεταξύ των αδελφών-θεών, Δία και Ποσειδώνα. Η Ήρα και η Θέμις προόριζαν τη Θέτιδα για σύζυγο του Πηλέα, του γενναίου βασιλιά των Μυρμιδόνων. Η Θέτιδα όμως με κανένα λόγο δεν δεχόταν να πάρει θνητό σύζυγο, αλλά όταν η προφητική θεά, Θέμις,
αποκάλυψε, επίσημα, σ' ένα συνέδριο των αθανάτων, ότι ο γιος που έμελλε να γεννηθεί από τη Θέτιδα με οποιονδήποτε θεό, θα γινόταν μεγαλύτερος και δυνατότερος από τον Δία, οι θεοί αποφάσισαν οριστικά να την παντρέψουν με θνητό, διότι ο πατέρας των θεών δεν ήταν διατεθειμένος να αμφισβητηθεί ποτέ η εξουσία του.
Ο Πηλέας ή Πηλεύς ήταν γιος του μετέπειτα βασιλιά της Αίγινας Αιακού, που μετά τον θάνατό του φέρεται Κριτής του Άδη, και της Ενδηίδας. Αδελφός του ήταν ο Τελαμώνας,με τον οποίο συνήργησε στον φόνο του ετεροθαλούς τους αδελφού, του Φώκου, γιατί τον ζήλευαν και αποφάσισαν με κλήρο ποιος θα τον σκοτώσει. Ο Τελαμώνας τον κτύπησε θανάσιμα με ένα δίσκο στο κεφάλι. Για τον λόγο αυτό εξορίστηκαν από την Αίγινα. Έτσι ο Τελαμώνας βρέθηκε στη Σαλαμίνα και ο Πηλέας στη Φθία. Ο Πηλέας κατέφυγε στο παλάτι του βασιλιά της Φθίας Ευρυτίωνα και της γυναίκας του Αστυδάμειας, ο οποίος τον εξάγνισε για το έγκλημά του και του έδωσε γυναίκα του την κόρη του Αντιγόνη και το ένα τρίτο του βασιλείου του, το βασίλειο των Μυρμιδόνων.
Ο Πηλέας με την Αντιγόνη απέκτησαν την Πολυδώρα. Στο κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου ο Πηλέας σκότωσε κατά λάθος τον Ευρυτίωνα και κατέφυγε στην Ιωλκό,όπου φιλοξενήθηκε από τον βασιλιά Άκαστο. Ο Πηλέας πήρε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία. Κατά τη διάρκεια,
μάλιστα, αυτής της εκστρατείας ο Ιάσονας οργάνωσε αγώνες στη Λήμνο και ο Πηλέας του ζήτησε να ενώσει πέντε αγωνίσματα φτιάχνοντας το πένταθλο, όπου και αναδείχθηκε ο ίδιος νικητής, αφού ήταν ανίκητος στην πάλη, ενώ στη δισκοβολία, στον ακοντισμό, στο άλμα και στον δρόμο ερχόταν δεύτερος. Ο Πηλέας λοιπόν, για να επανέλθουμε στη σχέση του με τη Θέτιδα, καταδίωκε παντού την όμορφη θεά που του ξέφευγε, αλλάζοντας διαρκώς μορφές. Άλλοτε
γινόταν φωτιά και νερό, άλλοτε λιοντάρι και φίδι. Αλλά ο Πηλέας δεν το έβαζε κάτω. Εξημέρωνε, με τη βοήθεια των λαβών των χεριών του, το ένα μετά το άλλο καθένα από τα θηρία και βγήκε τέλος νικητής κερδίζοντας με το θάρρος του την ωραία Θέτιδα. Οι γάμοι του Πηλέα και της Θέτιδας έγιναν στην κορυφή του Πηλίου, μέσα στη σπηλιά του Κενταύρου Χείρωνα και παρευρέθηκαν όλοι οι, πλην της Έριδας,θεοί από τον Όλυμπο. Ο Ποσειδώνας προσέφερε στον Πηλέα ένα ζευγάρι αθάνατα άλογα, άλλοι θεοί του έδωσαν ανίκητα όπλα, που τα κληρονόμησε ο γιος του ο Αχιλλέας, ενώ ο Κένταυρος Χείρων του έδωσε ένα περίφημο δόρυ, που στον
Τρωικό Πόλεμο έκανε αξεπέραστα κατορθώματα.
Τη μουσική των λαμπρών αυτών γάμων ανέλαβαν ο Απόλλων με τη λύρα του και οι Μούσες με τα τραγούδια τους. Τέλος οι Μοίρες προφήτεψαν την ένδοξη τύχη του μελλοντικού τους τέκνου.
Η Θέτιδα, όταν γέννησε τον Αχιλλέα, για να τον κάνει άτρωτο, τον βύθισε μέσα στα νερά της Στύγας, που έκαναν το σώμα του άτρωτο, εκτός από τις φτέρνες που απ' αυτές τον κρατούσε. Ο Πηλέας, νομίζοντας ότι η Θέτιδα ήθελε να πνίξει το παιδί, την έδιωξε από το παλάτι του.
Παρόλα αυτά η Θέτιδα αγρυπνούσε διαρκώς για τον γιο της από τη θαλάσσια κατοικία της. Σε μια άλλη εκδοχή του μύθου, η Θέτις άλειψε το σώμα του νηπίου με αμβροσία και το έβαλε επάνω στη φωτιά, προκειμένου να καούν τα θνητά μέρη. Όταν διακόπηκε από τον τρομαγμένο πατέρα του παιδιού, εγκατέλειψε οργισμένη την εστία της. Η φιλανθρωπία που έδειχνε η θεά σε πολλές περιπτώσεις ήταν παροιμιώδης, όπως η βοήθεια που πρόσφερε στους Αργο-
ναύτες που κινδύνευαν, η διάσωση της Δανάης, η σωτηρία του Ήφαιστου, όταν τον έριξε η μητέρα του στη θάλασσα από τον Όλυμπο, κ.ά.
Σημείωση: Την επόμενη Κυριακή ολοκληρώνεται ο κύκλος των άρθρων μας (23 συνολικά) σχετικά με τη Θεσσαλία του Μύθου.
* Ο Κων/νος Α. Οικονόμου είναι δάσκαλος στο 32ο Δημ.
Από τον Κων/νο Αθ. Οικονόμου
Πηλέας και Θέτις, οι γονείς του Αχιλλέα
Στην ενότητα του Τρωικού Πολέμου, είχαμε γράψει για την αφορμή του, το μήλο της Έριδας, που δόθηκε στον γάμο του Πηλέα με τη Θέτιδα, του ζεύγους, δηλαδή, των γονέων του Αχιλλέα. Αξίζει να αναφερθούμε λίγο και στη διαδρομή αυτών των δύο προσώπων, μέσα στους αρχέγονους ελληνικούς μύθους.
Η Θέτις ήταν μία από τις Νηρηίδες της ελληνικής μυθολογίας, κόρη του Νηρέα και εγγονή της Τιθύος. Ο Δίας την επιθύμησε, καθώς και ο αδελφός του Ποσειδών, αλλά εκείνη απέρριψε τις προσφορές τους. Η θεά Θέμις αποκάλυψε,ίσως κατόπιν ενεργειών της δικαίως ζηλιάρας Ήρας, πως η Θέτις θα έφερνε στον κόσμο έναν γιο που θα ήταν δυνατότερος από τον πατέρα του. Αυτό έφερε σε δύσκολη θέση τους ενδιαφερόμενους γι' αυτή θεούς κι έτσι υποχώρησαν,φοβούμενοι και πιθανή σύγκρουση μεταξύ των αδελφών-θεών, Δία και Ποσειδώνα. Η Ήρα και η Θέμις προόριζαν τη Θέτιδα για σύζυγο του Πηλέα, του γενναίου βασιλιά των Μυρμιδόνων. Η Θέτιδα όμως με κανένα λόγο δεν δεχόταν να πάρει θνητό σύζυγο, αλλά όταν η προφητική θεά, Θέμις,
αποκάλυψε, επίσημα, σ' ένα συνέδριο των αθανάτων, ότι ο γιος που έμελλε να γεννηθεί από τη Θέτιδα με οποιονδήποτε θεό, θα γινόταν μεγαλύτερος και δυνατότερος από τον Δία, οι θεοί αποφάσισαν οριστικά να την παντρέψουν με θνητό, διότι ο πατέρας των θεών δεν ήταν διατεθειμένος να αμφισβητηθεί ποτέ η εξουσία του.
Ο Πηλέας ή Πηλεύς ήταν γιος του μετέπειτα βασιλιά της Αίγινας Αιακού, που μετά τον θάνατό του φέρεται Κριτής του Άδη, και της Ενδηίδας. Αδελφός του ήταν ο Τελαμώνας,με τον οποίο συνήργησε στον φόνο του ετεροθαλούς τους αδελφού, του Φώκου, γιατί τον ζήλευαν και αποφάσισαν με κλήρο ποιος θα τον σκοτώσει. Ο Τελαμώνας τον κτύπησε θανάσιμα με ένα δίσκο στο κεφάλι. Για τον λόγο αυτό εξορίστηκαν από την Αίγινα. Έτσι ο Τελαμώνας βρέθηκε στη Σαλαμίνα και ο Πηλέας στη Φθία. Ο Πηλέας κατέφυγε στο παλάτι του βασιλιά της Φθίας Ευρυτίωνα και της γυναίκας του Αστυδάμειας, ο οποίος τον εξάγνισε για το έγκλημά του και του έδωσε γυναίκα του την κόρη του Αντιγόνη και το ένα τρίτο του βασιλείου του, το βασίλειο των Μυρμιδόνων.
Ο Πηλέας με την Αντιγόνη απέκτησαν την Πολυδώρα. Στο κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου ο Πηλέας σκότωσε κατά λάθος τον Ευρυτίωνα και κατέφυγε στην Ιωλκό,όπου φιλοξενήθηκε από τον βασιλιά Άκαστο. Ο Πηλέας πήρε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία. Κατά τη διάρκεια,
μάλιστα, αυτής της εκστρατείας ο Ιάσονας οργάνωσε αγώνες στη Λήμνο και ο Πηλέας του ζήτησε να ενώσει πέντε αγωνίσματα φτιάχνοντας το πένταθλο, όπου και αναδείχθηκε ο ίδιος νικητής, αφού ήταν ανίκητος στην πάλη, ενώ στη δισκοβολία, στον ακοντισμό, στο άλμα και στον δρόμο ερχόταν δεύτερος. Ο Πηλέας λοιπόν, για να επανέλθουμε στη σχέση του με τη Θέτιδα, καταδίωκε παντού την όμορφη θεά που του ξέφευγε, αλλάζοντας διαρκώς μορφές. Άλλοτε
γινόταν φωτιά και νερό, άλλοτε λιοντάρι και φίδι. Αλλά ο Πηλέας δεν το έβαζε κάτω. Εξημέρωνε, με τη βοήθεια των λαβών των χεριών του, το ένα μετά το άλλο καθένα από τα θηρία και βγήκε τέλος νικητής κερδίζοντας με το θάρρος του την ωραία Θέτιδα. Οι γάμοι του Πηλέα και της Θέτιδας έγιναν στην κορυφή του Πηλίου, μέσα στη σπηλιά του Κενταύρου Χείρωνα και παρευρέθηκαν όλοι οι, πλην της Έριδας,θεοί από τον Όλυμπο. Ο Ποσειδώνας προσέφερε στον Πηλέα ένα ζευγάρι αθάνατα άλογα, άλλοι θεοί του έδωσαν ανίκητα όπλα, που τα κληρονόμησε ο γιος του ο Αχιλλέας, ενώ ο Κένταυρος Χείρων του έδωσε ένα περίφημο δόρυ, που στον
Τρωικό Πόλεμο έκανε αξεπέραστα κατορθώματα.
Τη μουσική των λαμπρών αυτών γάμων ανέλαβαν ο Απόλλων με τη λύρα του και οι Μούσες με τα τραγούδια τους. Τέλος οι Μοίρες προφήτεψαν την ένδοξη τύχη του μελλοντικού τους τέκνου.
Η Θέτιδα, όταν γέννησε τον Αχιλλέα, για να τον κάνει άτρωτο, τον βύθισε μέσα στα νερά της Στύγας, που έκαναν το σώμα του άτρωτο, εκτός από τις φτέρνες που απ' αυτές τον κρατούσε. Ο Πηλέας, νομίζοντας ότι η Θέτιδα ήθελε να πνίξει το παιδί, την έδιωξε από το παλάτι του.
Παρόλα αυτά η Θέτιδα αγρυπνούσε διαρκώς για τον γιο της από τη θαλάσσια κατοικία της. Σε μια άλλη εκδοχή του μύθου, η Θέτις άλειψε το σώμα του νηπίου με αμβροσία και το έβαλε επάνω στη φωτιά, προκειμένου να καούν τα θνητά μέρη. Όταν διακόπηκε από τον τρομαγμένο πατέρα του παιδιού, εγκατέλειψε οργισμένη την εστία της. Η φιλανθρωπία που έδειχνε η θεά σε πολλές περιπτώσεις ήταν παροιμιώδης, όπως η βοήθεια που πρόσφερε στους Αργο-
ναύτες που κινδύνευαν, η διάσωση της Δανάης, η σωτηρία του Ήφαιστου, όταν τον έριξε η μητέρα του στη θάλασσα από τον Όλυμπο, κ.ά.
Σημείωση: Την επόμενη Κυριακή ολοκληρώνεται ο κύκλος των άρθρων μας (23 συνολικά) σχετικά με τη Θεσσαλία του Μύθου.
* Ο Κων/νος Α. Οικονόμου είναι δάσκαλος στο 32ο Δημ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου